Co to jest SIBO?
SIBO jest to zespół rozrostu bakteryjnego (z ang. SIBO – small intestinal bacterial overgrowth) to grupa objawów klinicznych, spowodowanych nadmiernym rozrostem flory bakteryjnej w obrębie jelita cienkiego.
Do niedawna zespół SIBO należał do rzadko rozpoznawanych jednostek chorobowych, głównie wśród pacjentów z wadami anatomicznymi przewodu pokarmowego bądź po operacjach w obrębie jelita cienkiego. Obecnie poznanych jest znacznie więcej czynników ryzyka, mogących prowadzić do nadmiernego rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego, a zespół SIBO okazuje się częstszy, niż podejrzewano.
Choroba ta, rozwijać się może na skutek osłabienia czynników ochronnych i regulujących pracę przewodu pokarmowego. Dotyczyć może na przykład osób, które trwale przyjmują leki zwiększające pH soku żołądkowego (np. Inhibitory Pompy Protonowej w skrócie IPP), stosowane w leczeniu na przykład refluksu żołądkowo-przełykowego, leki przyjmowane w chorobach dróg żółciowych, wątroby czy też cukrzycy.
Bardzo często choroba ta wynikać może również z długotrwałej antybiotykoterapii, gdy dochodzi do znacznej dysbiozy (nieprawidłowego składu mikrobioty jelitowej) oraz migracji bakterii z jelita grubego do jelita cienkiego.
SIBO, może być również związane z inną jednostką chorobową jaką jest IBS- Irritable Bowel Syndrome czyli zespół jelita nadwrażliwego- nawet u 85% pacjentów chorujących na IBS, możemy dodatkowo zdiagnozowany zespół SIBO. Warto wspomnieć też o nieodpowiednim trybie życia, braku aktywności fizycznej, nieprawidłowej, bogatej w tłuszcze i produkty przetworzone diecie, oraz używkach, które również wpływać będą niekorzystnie na funkcję naszego przewodu pokarmowego.
Zaburzenia perystaltyki jelitowej często towarzyszą rozmaitym schorzeniom układowym, takim jak polymyositis, sclerodermia lub amyloidoza i one również mogą przyczynić się do zespołu rozrostu bakteryjnego jelit.
Inną przyczyną mogą być neuropatie, czyli zaburzenia przekazywania bodźców nerwowych w obrębie jelit. Występują one zarówno u pacjentów z chorobami układu nerwowego (np. choroba Parkinsona), jak i w innych jednostkach – na przykład cukrzycy.
Spowolniony pasaż jelitowy może również dotyczyć pacjentów w podeszłym wieku oraz chorujących na celiakię, zapalenie trzustki oraz niewydolność nerek.
Zespół SIBO często związany jest również chorobą Crohna.
Jakie są objawy SIBO ?
– bóle brzucha
– wzdęcia
-kwaśne odbijanie
-biegunki (stolce tłuszczowe)
-uczucie pełności
-anemia
-niedobory witamin
Jak zdiagnozować SIBO?
W celu zdiagnozowania zespołu SIBO, najczęściej wykonuje się testy oddechowe, głównie test wodorowo-metanowy, których zadaniem jest ocena stężenia wodoru w wydychanym powietrzu.
Innym badaniem jest ocenia mikrobiologiczna treści jelitowej. Metoda ta ma niestety może okazać się mało wiarygodna z powodu „zanieczyszczeń” treści jelitowej bakteriami znajdującymi się w przełyku czy jamie ustnej.
Biopsja – jest to inwazyjny test, w którym pobiera się próbki płynu z jelita cienkiego. Aby przeprowadzić taki test, umieszcza się w gardle cienką rurkę wyposażoną w kamerę, czyli endoskop. W ten sposób można mieć podgląd górnych struktur przewodu pokarmowego. Wtedy można dokonać biopsji i pobrać próbkę. Test może dostarczyć wiele przydatnych informacji dotyczących bakterii obecnych w jelicie cienkim. Jednak mogą istnieć również inne przyczyny przerostu bakterii, w tym różnego rodzaju zakażenia.
Badanie antybiotykowe – ta metoda diagnostyczna polega na rozpoczęciu leczenia SIBO antybiotykami i ocenie reakcji na podawane leki. Jest to zazwyczaj bezpieczne dla organizmu, ale należy natychmiast powiadomić lekarza, jeśli objawy nasilą się podczas przyjmowania antybiotyków.
Kiedy warto zdiagnozować SIBO?
Gdy twoja masa ciała wzrasta, mimo stosowania diety. Gdy zobserwowałeś, że chudniesz, lecz tego nie planowałeś. Gdy niepokoją Cię twoje wyniki badań.
Jak się leczy SIBO?
Bardzo często leczenie SIBO opiera się na antybiotykoterapii, która za zadanie ma wyeliminowanie nieprawidłowych baterii jelitowych.
Poza tym konieczna okazuje się indywidualnie dobrana dieta.
U wielu pacjentów wyklucza się nabiał, lub stosuje się produkty bezlaktozowe.
U wielu pacjentów, wymagane jest wykluczenie z diety produktów wzdymających, fermentujących, których ograniczenie pozwala zmniejszyć lub całkowicie wykluczyć pojawianie się wzdęć oraz bólu brzucha. Do produktów takich należą między innymi por, cebulę, czosnek, nasiona roślin strączkowych, jabłka.
Dodatkowo, konieczne będzie ograniczenie produktów tłustych oraz przetworzonych aby ograniczyć do minimum ryzyko występowania biegunek tłuszczowych.
Przygotowanie posiłków powinno opierać się na metodach stosowanych przy diecie lekkostrawnej a więc gotowanie, duszenie bez tłuszczu, pieczenie bez wcześniejszego obsmażenia, na przykład w rękawie do pieczenia czy też gotowanie na parze.
Bardzo korzystna może okazać się dieta low-FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols), która stosowana jest w zespole jelita nadwrażliwego (IBS). Dieta ta ma na celu, jak wynika z jej nazwy, ograniczenie spożycia węglowodanów intensywnie fermentujących w jelitach. Wyklucza się w niej więc produkty będące źródłem laktozy, fruktozy. Dieta, ze względu na wykluczenie wielu produktów, może być stosowana jedynie przez 6-8 tygodni, aby nie spowodować pojawienia się niedoborów. Dużo korzystniejszym jest również spożywanie małych posiłków częściej na przykład 6-7 razy w ciągu doby, niż spożywanie dużych porcji rzadziej.
Dodatkowo, jeśli pacjent od dłuższego czasu boryka się z problemami SIBO konieczne często jest włączenie odpowiedniej suplementacji witamin niedoborowych, po wcześniejszym wykonaniu badań laboratoryjnych. Podaż probiotyków w zespole SIBO nadal jest tematem dyskusyjnym i niezbędna jest większa ilość badań aby określić, które szczepy i w jakich ilościach będą działały korzystnie w leczeniu tego schorzenia.