Dieta cukrzycowa – podstawowe zasady

 

Na podstawie danych Narodowego Funduszu Zdrowia i Koalicji-Cukrzyca, podaje się, że w Polsce jest około 3,5 miliona osób chorych na cukrzycę, z czego około 1/3 z tych osób – ponad 1milion –pozostaje niezdiagnozowanych. Oznacza to, że co jedenasta osoba w Polsce cierpi na cukrzycę.

Dieta cukrzycowa, oprócz leków obniżających poziom cukru we krwi, jest podstawą leczenia cukrzycy.
Cukrzyk wcale nie musi rezygnować z dobrej kuchni. Dieta cukrzycowa też może być smaczna i urozmaicona, należy tylko przestrzegać kilku zasad.
Oficjalne zalecenia diety cukrzycowej bardzo długo opierały się na wytycznych ograniczających tłuszcz w diecie i rekomendujących węglowodany o indeksie glikemicznym poniżej 55 jako główne źródło energii w jadłospisie.

Podstawową zasadą diety cukrzycowej jest ograniczenie węglowodanów w posiłkach. Dotyczy to zarówno węglowodanów prostych (wszelkie słodycze, owoce, soki, napoje), jak i złożonych (kasze, ryż, makaron, chleb, ziemniaki). W dziennym jadłospisie nie powinno być ich więcej niż 100 – 150 g. Zwolennicy diet bardzo niskowęglowodanowych zalecją spożycie na poziomie poniżej 50 g na dobę.
Dobór ilości węglowodanów jest bardzo indywidualny i powinien być tak dopasowany, aby osoba chora bez problemu mogła kontrolować glikemię. Węglowodany powinny pochodzić z dobrych źródeł: chleba żytniego na zakwasie, grubych kasz, komosy ryżowej. Owoce najlepiej ograniczyć do 1 porcji w ciągu dnia, gdyż są źródłami cukrów prostych. Niewskazane są sklepowe słodycze, słodzone dżemy, soki i napoje, a także słodziki. Różne substancje słodzące wpływają na glikemię, mimo że nie zawierają cukru. Posiłki należy jeść 4-5 razy dziennie o mniej więcej stałych porach. Jeśli dochodzi do nocnego niedocukrzenia, wprowadza się 6-ty posiłek przed snem.
W leczeniu cukrzycy bardzo ważne jest śniadanie białkowo-tłuszczowe. Niedługo po przebudzeniu reakcja na spożyte cukry jest największa, najłatwiej o hiperglikemię, a śniadanie bez węglowodanów pozwala na dobrą kontrolę glikemii od rana przez cały dzień. Badania wskazują, że osoby spożywające śniadania białkowo-tłuszczowe dokonują lepszych wyborów żywieniowych i rzadziej odczuwają głód w ciągu dnia. Praktyka w gabinecie dietetycznym pokazuje, że stosowanie śniadań BT bardzo pomaga w obniżeniu poziomu glukozy na czczo. Kolejnym ważnym posiłkiem jest kolacja, która z kolei powinna zawierać porcję węglowodanów w celu utrzymania stabilnego poziomu cukru we krwi w nocy.
W diecie diabetyka bardzo ważny jest błonnik. Spowalnia on wchłanianie cukru z pożywienia oraz działa korzystnie na pracę jelit. Najlepiej, jeśli błonnik pochodzi z warzyw.
Tłuszcz w dietach o obniżonej zawartości węglowodanów stanowi 30-50 proc. Powinien pochodzić z naturalnych źródeł, np. masła, oliwy z oliwek. Żywność bogata w tłuszcz to m.in. awokado, orzechy, pestki dyni i słonecznika, tłuste ryby morskie, mleko kokosowe. W szczególności należy unikać bardzo niezdrowych tłuszczów trans obecnych w margarynach twardych i fryturach.
Przy komponowaniu diet dla cukrzyka ważna jest znajmość produktów o zalecanym niskim indeksie glikemicznym
Przykładowe produkty:
• ≥55 - niski indeks glikemiczny: cukinia, ogórek, cebula, oliwki, por, bakłażan, czereśnie, soja, orzechy i migdały, gorzka czekolada;
• 56-69- średni indeks glikemiczny: brzoskwinie z puszki, musztarda, ketchup, sushi, ugotowane na miękko spaghetti;
• ≤70 i wyżej - wysoki indeks glikemiczny: chleb pszenny, cukier, prażona kukurydza, piwo, chipsy.
Im mniejszy indeks glikemiczny produktu, tym lepiej, ponieważ w takim przypadku wchłonięte w trakcie trawienia węglowodany nie powodują skoków w wydzielaniu insuliny lub są one niewielkie. Inaczej w przypadku produktów o wysokim indeksie glikemicznym, po spożyciu których poziom cukru we krwi (czyli glikemia) gwałtownie się podnosi, jednak później równie szybko spada.
Dlatego też produkty o wysokim indeksie glikemicznym często spożywają przed treningiem sportowcy, aby jak najsprawniej uzupełnić zapasy energii. Sięgają po nie również po aktywności fizycznej, by pobudzić organizm do uzupełniania zapasów glikogenu. Natomiast produkty o niskim indeksie glikemicznym polecane są osobom odchudzającym się, ponieważ dostarczany przez nie cukier utrzymuje się we krwi dłużej, zapewniając uczucie sytości.

2 Replies to “Dieta cukrzycowa – podstawowe zasady

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *